Şikâyetten Vazgeçme: Ne Zaman Mümkün, Etkisi Nedir?

Bazı suçlarda şikâyet, yargılamayı başlatır ve sürdürür; peki vazgeçersem ne olur?

Temel kavramlar

• Şikâyete bağlı suç: Soruşturma/kovuşturma, mağdurun şikâyetiyle başlar. Vazgeçme hâlinde dava düşebilir.

• Re’sen takip edilen suç: Devlet, şikâyet olmasa da yürütür; vazgeçme davayı bitirmez, sadece cezada indirim etkisi doğurabilir (bazı hallerde).

• Süre: Pek çok şikâyete bağlı suçta şikâyet süresi 6 aydır; süre kaçırılırsa hak düşebilir.

Vazgeçmenin sonuçları

• Şikâyete bağlı suçlarda (ör. basit hakaretin bazı halleri): Vazgeçme, aynı sanık için aynı fiilden düşme sonucu doğurabilir.

• Uzlaştırma kapsamındaki suçlarda: Uzlaştırma sağlanırsa kamu davası açılmaz veya düşer.

• Birden çok sanık: Kural olarak vazgeçme hepsi için sonuç doğurur; “kısmi vazgeçme”nin hükmü dosyaya göre değişebilir.

• Karşılıklı hakaret/yaralama: Tarafların karşılıklı vazgeçmesi mümkündür; ancak adli para cezası, giderler ve vekâlet ücretine ilişkin sonuçlar değişir.

Uygulamada sık hatalar

1. Sözlü vazgeçme: Dilekçe veya tutanakla açık vazgeçme gerekir; “arayıp barıştık” yetmez.

2. Tazminat davası etkisi: Ceza davasındaki vazgeçme, her zaman maddi-manevi tazminat haklarından feragat anlamına gelmez; ayrıca belirtilmelidir.

3. Uzlaşma–vazgeçme karışıklığı: Uzlaşma, savcılık/uzlaştırmacı aracılığıyla yürütülen ayrı bir müessesedir.

Pratik öneriler

• Vazgeçmeden önce dosyayı ve olası sivil sonuçları değerlendirin.

• Dilekçeyi, dosya numarasıyla ve açık irade beyanıyla verin.

• Taraflar arasında sulh varsa protokole bağlayın.

Bu yazı genel bilgilendirme amaçlıdır; hukuki danışmanlık değildir.